hermidas atabak
هرميداس اتابكي
هرميدس اتابكي :
در يكي از محلات پاريس در كوچه‌اي باريك، كارگاهي بزرگ بخش زيادي از كوچه را فرا گرفته است. وقتي كه وارد كارگاه و آتليه طراحي مي‌شويد، مهندسان و طراحان جوان زيادي را مي‌بينيد كه پشت درهاي بسته كه تنها با كدهاي امنيتي باز مي‌شوند، در حال خلق محصولاتي صنعتي براي شركت‌هاي مختلف هستند. تعداد كمي از اين كارمندان توانايي ورود به اتاق‌هاي ديگر را دارند؛ ولي از اين ميان تنها يك نفر مي‌تواند به تمام اين اتاق‌ها كه نطفه خلق خودروهاي آينده در آن بسته مي‌شود، راه يابد. او يك ايراني است كه در 9 سالگي محل تولدش را ترك كرده است.
مدل لامبورگيني، خودروي كه بخشي از طراحي آن را هرميداس انجام داده است
اين طراح بزرگ خودرو در اروپا، «هرميداس اتابكي» است كه چند باري هم به ايران سفر كرده تا بتواند به ايده خود براي طراحي خودرويي متناسب با خصوصيات فرهنگي ايران جامعه عمل بپوشاند. او حتي با ايران خودرو كه بزرگ‌ترين خودروساز خاورميانه است و سالانه بيش از 550 هزار خودرو توليد مي‌كند هم مذاكره كرده اما تا كنون به نتيجه اي نرسيده است و همچنان در كارگاه خود در پاريس كار مي‌كند.
در اين كارگاه او در اتاقي پر از ماكت خودروهاي طراحي شده و مصنوعات ديگري چون كشتي، عينك و حتي شيشه عطر، زير نور نارنجي نشسته و به فارسي كه ته لهجه‌اي فرانسوي در آن است، مي‌گويد: در تهران و در مدرسه فرانسوي رازي درس خواندم و در سال 1975 براي تحصيلات به فرانسه آمدم. در سال 1975 تا 1983 در آمريكا اقامت داشتم و به مدت چهار سال در دانشكده سي‌سي‌اس ديترويت در زمينه طراحي خودرو به تحصيل مي‌كردم.
مدل طراحي شده براي تويوتا در مركز فروش تويوتا در شانزليزه كه نشان دهنده خودروهاي آينده است اين خودرو را هرميداس طراحي كرده است
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
نمونه كارهايي از هرميداس اتابيكي در نمايشگاه اتومبيل ژنو 2005:
- چه شد كه دوباره به فرانسه برگشتيد؟
من فرهنگ فرانسوي را خيلي دوست داشتم. سال 1987 به فرانسه برگشتم و با شركت رنو كارم را آغاز كردم. حدود شش سال با رنو كار مي‌كردم. اولين كاري كه آنجا انجام دادم، طراحي بدنه «رنو كليوبود» بود كه بعد از رنو ۵ جزو رنوهاي مدل جديدي محسوب مي‌شد و خوب فروش كرد. كار بعدي ام طراحي مدل معروف «مگان يك» بود. پس از آن به آمريكا برگشتم و يك سال در كاليفرنيا براي استوديوي شركت «ولوو» كار كردم.
بعد دوباره به فرانسه برگشتم و با كمك يكي از دوستانم كه در كار درست كردن خودروهاي مدل بود، يك شركت جديد را تأسيس كرديم. از سال ۱۹۹۴ تا الان در حومه پاريس و براي شركت‌هاي مختلفي در آمريكا، اروپا و شرق آسيا خودرو طراحي مي‌كنيم.
در شروع تنها سه نفر بوديم؛ اما هم اكنون شركت ما مجموعه‌اي از چند شركت است كه يكي ماكت درست مي‌كند و ديگري طراحي انجام مي‌دهد. در حال حاضر ۷۰ نفر كارمند شامل هفت طراح، ۱۵ مهندس، ۱۲ مدل‌ساز رايانه‌اي و تعداي ديگر در اين شركت فعاليت مي‌كنند.
- نقطه شروع طراحي خودرو از كجا است؟
هنوز هم طراحي از روي كاغذ سفيد آغاز مي‌شود. خيلي راحت‌‌تر است كه از روي كاغذ طراحي را آغاز كنيم؛ چرا كه ايده‌هاي مختلف بر روي كاغذ بهتر پياده مي‌شوند.
پس از آن، طرح در كامپيوتر سه‌بعدي مي‌شود و خيلي زود در ادامه كار، طي يك ماه و نيم، ماكت اوليه و بعد چندين ماكت مختلف با طرح‌هاي متفاوت ساخته مي‌شود. يعني ۱۰ يا ۱۵ طراح روي ۱۰ يا ۱۵ ماكت فعاليت مي‌كنند. از بين آنها چند طرح انتخاب مي‌شود و پس از يك سال و نيم به دو ماكت نهايي مي‌رسيم.
مدل طراحي شده براي تويوتا در مركز فروش تويوتا در شانزليزه كه نشان دهنده خودروهاي آينده است اين خودرو
- آيا در همه كشورها به يك اندازه به پردازش ايده‌ها براي طراحي خودرو اهميت مي‌دهند؟
البته طراحي صنعتي، طراحي خودرو و ارزش دادن به فكر و ايده، بستگي به فرهنگ هر جامعه دارد. طراحي صنعتي در اروپا و آمريكا به تازگي شروع شده و حتي در ژاپن نيز پديده‌اي جديد است. در بعضي از كشورها مشكل است كه براي يك طرح و يا يك نقاشي مبلغ زيادي پرداخت كنند.
- حالا كه قيمت طرح‌ها آن‌قدر بالا است، آيا طراحان خودرو حقوق بالايي مي‌گيرند؟
بستگي به كشورها دارد. اما در فرانسه براي افرادي كه تازه فارغ‌التحصيل شده‌اند، حتي در مقايسه با مشاغلي مانند پزشكي حقوقشان بالاتر است. به گونه‌اي كه در آغاز كار از دو هزار و ۴۰۰ يورو شروع مي‌شود و به مرور با توجه به نوع كار طراح، تا ۲۵ هزار يورو نيز مي‌رسد.
- از نقاشي صحبت كرديد كه قيمت‌هاي بالايي دارد، آيا شما از بچگي هم نقاشي مي‌كرديد؟
از بچگي هميشه نقاشي مي‌كردم و كنجكاو بودم. در ضمن به ماشين هم علاقه داشتم و وقتي فهميدم رشته‌اي وجود دارد كه طرح‌ها از روي كاغذ به واقعيت تبديل مي‌شوند، به تحصيل در اين رشته پرداختم.
طراحي صنعتي رشته‌اي است كه طراح بايد ديگر شاخه‌هاي مهندسي را نيز بشناسد و از علم مواد و آيروديناميك سر رشته داشته باشد. البته براي محاسبات مكانيكي، با مهندسان به صورت مشترك كار را پيش مي‌بريم.
- شما فقط خودرو طراحي مي‌كنيد؟
كار اصلي من طراحي خودرو است ولي در كنار آن، كشتي، قطار و بسياري از وسايل ديگر از جمله عينك و شيشه عطر نيز طراحي كرده‌ام. حتي در سال ۲۰۰۲ جايزه بهترين طرح قطار را براي طراحي قطار ليون به دست آوردم. اما اينها كارهاي حاشيه‌اي است و كار اصلي من، طراحي خودرو است.
- به نظر خودتان بهترين كارتان در طراحي خودرو چه بوده است؟
بهترين كار، هميشه كار بعدي است. ولي اولين كارم كه طراحي «رنو كليو» بود، بسيار جالب بود. من بر روي لامبورگيني هم كار كرده‌ام. اين كار نيز جالب بود، به دليل آن كه اين خودروها سفارشي و دست‌ساز است، فضاي جديدي بر كار حاكم بود. طراح با مواد مختلفي مي‌تواند كار كند. ولي طراحي اتومبيل‌هايي كه تيراژ بالايي دارند، سخت‌تر است. چون بايد به مواردي توجه كرد كه در اتومبيل‌هايي مثل لامبورگيني لازم نيست توجه كنيم.
- به جز شما، آيا طراحان معروف ايراني در سطح جهان داريم؟
در زمينه اتومبيل، ايراني‌هاي زيادي را نمي‌شناسم و فقط مي‌دانم يك طراح خوب ايراني در «بي.ام.و» كار مي‌كند؛ البته شنيده‌ام در بين دانشجويان ايراني، چند نفر توانسته‌اند در مسابقات طراحي خودرو به برتري دست يابند.
هرميداس اتابكي در كنار خودرو رنو كه توسط وي طراحي شده است
- به نظر شما صنعت خودرو ايران با توجه به استعدادهاي موجود، چگونه بايد به پيش برود؟
بررسي‌ها نشان مي‌دهد كشورهاي آسيايي در صنعت خودرو آينده درخشاني دارند و ايران هم يكي از اين كشورها است. زمان آن رسيده تا از جوانان و متخصصان ايراني كه بخشي از آنها در خارج ايران كار مي‌كنند استفاده كرد. زمان اين كار فرا رسيده و امكاناتش هم وجود دارد. ولي اين‌كه چرا سعي نمي‌كنيم خودرويي طراحي كنيم كه بخش زيادي از آن ايراني باشد، واقعاً نمي‌فهمم.
-چگونه بايد به نقطه‌اي كه گفتيد برسيم. لطفاً روشن‌تر توضيح دهيد؟
ما اول بايد با شركت‌هاي خارجي مثل شركت‌هاي آلماني، ايتاليايي و ديگر شركت‌ها، همكاري مشترك انجام دهيم. از طرفي بايد سعي كنيم از اتومبيل‌هايي كه در آمريكا يا اروپا ساخته مي‌شوند تقليد نكنيم و خودرويي طراحي كنيم كه به فرهنگ و جامعه ما نزديك باشد.
-اما چگونه مي‌توانيم اين كار را بكنيم؟ خودرو يك كالاي جهاني است كه ربطي به فرهنگ ندارد.
نقش فرهنگ را مي‌توان در طراحي خودروهاي آمريكاي و اروپايي ديد كه نشانه‌هايي از تفاوت فرهنگي‌شان، در طراحي خودروهايشان ديده مي‌شود. بايد روي خصوصيات فرهنگي و جامعه بررسي كنيم و بعد از آن با توجه به اين مطالعات، خودرو طراحي كنيم.
از طرفي چون خصوصيات فرهنگي مشخص و مشتركي در منطقه وجود دارد، ما با در نظر گرفتن اين مشتركات مي‌توانيم يك محصول توليد كنيم كه در منطقه نيز فروش خوبي داشته باشد. جالب است بگويم امروز بيشتر خودروهايي كه در ايران ساخته مي‌شوند، براي تهران است و فكري به حال تمام ايران نمي‌كنند.
شما مدت‌هاست كه از ايران دور بوده ايد، آيا نمي‌خواهيد به ايران بازگرديد؟
اوايل كه به فرانسه آمده بودم، دلم خيلي تنگ مي‌شد؛ اما حالا كه با فرانسه و فرهنگش آشناتر شده ام، به زندگي در اينجا عادت كرده‌ام. با وجود اين، دلم مي‌خواهد روزي در ايران كار كنم. اميدوارم تا آن روز شروع به طراحي يك خودرو ايراني كرده باشيم.
- ۱,۱۷۲ بازديد
- ۰ نظر